Alstom Belgium versterkt status binnen groep
Twee expertisecentra die weten te overtuigen
Alstom Belgium is een van de winnaars van de Factory of the Future 2020 awards. En hoewel ze – net zoals andere laureaten – niet in de mogelijkheid waren hun prijs persoonlijk in ontvangst te nemen tijdens de Agoria roadshow, slaagden we er toch in om met Pierre Meunier en Samantha Esteban twee Alstom‑ambassadeurs op het (weliswaar virtuele) spreekgestoelte te krijgen. Wat waren voor hen de redenen en motivaties om deel te nemen? En welke stappen werden er ondernomen om in aanmerking te komen voor de prijs?
Activiteiten
Alstom Belgium is een belangrijke speler inzake mobiliteit in België. Het bedrijf ontwerpt en produceert elektrische apparatuur voor railvoertuigen zoals metro's, trams en treinstellen, en ook digitale seingevings- en veiligheidsapparatuur voor hoofdlijnen. Daarnaast ondersteunt Alstom België haar klanten aan de hand van de productie en het beheer van reserveonderdelen en het onderhoud, de reparatie en de modernisering van bestaande systemen.
Alstom Charleroi

Engineering
Met hotspots in Brussel en Charleroi kan Alstom Belgium bogen op twee vestigingen. Op de Brusselse site staan teams in direct contact met hun nationale klanten, terwijl er op de andere locatie (in Charleroi, op de site van het voormalige ACEC) twee expertisecentra gelegen zijn die uniek zijn voor de hele Alstom-groep.
- Het eerste expertisecentrum houdt zich bezig met oplossingen voor digitale signalering, zoals het ERTMS-ETCS-systeem waarmee een harmonieuze circulatie tussen de diverse Europese spoorwegnetwerken mogelijk wordt.
- Het tweede expertisecentrum richt zich op tractiesystemen en omvormers voor hulpenergie in moderne treinstellen.
Sinds enkele jaren gaat de aandacht van deze afdeling ook nadrukkelijk richting energieterugwinning en -opslag om zo de energie-efficiëntie van transportmiddelen te verbeteren.
De site in Charleroi is in de eerste plaats een onderzoeks- en ontwikkelingssite. De sterke engineeringactiviteiten worden er gedragen door zowat de helft van het totale personeelsbestand van de site, met name 500 van de 1.250 werknemers.
Productie
Naast de engineeringactiviteiten vindt er op de site in Charleroi ook productie plaats, zij het dan niet van grote series maar eerder van prototypes, eerste serie producten en kleine series voor lokale projecten. Ook de productieprocedures voor nieuwe producten worden in Charleroi ontwikkeld, om nadien dan te worden uitgerold en geproduceerd op andere locaties van de groep. Deze werkwijze reflecteert de strategie van de groep, om de voorkeur te geven aan lokale productie, dicht bij de klant.
Motivatie om mee te dingen NAAR factory of the future-award
Overeenstemming met eigen optimalisatietraject
Pierre Meunier, Innovation Director bij Alstom Belgium, licht de rol toe die de site in Charleroi inneemt binnen de groep: “De twee expertisecentra definiëren niet enkel de nieuwe digitale producten en tractiecomponenten, maar streven er ook naar om bestaande productieprocessen en de bijhorende werkmethodes te optimaliseren. Het gaat hierbij niet over de ontwikkeling van nieuwe technologieën, maar eerder over het inzetten van bestaande technologieën die ons kunnen helpen om onze processen te verbeteren. In die optiek leek het onze innovatiecel opportuun dit proces ineens ook aan te grijpen om mee te dingen naar een Factory of the Future-award. Ons eigenste actieplan bleek immers goed overeen te stemmen met de zeven transformaties die door de Factory of the Future-organisatie werden gedefinieerd.“
Visibiliteit
Naast de overlapping tussen de vooropgestelde transformatiepunten van de organisatie en het eigen actieplan, was er nog een andere reden om deel te nemen aan de wedstrijd: “Alstom is in België nog relatief onbekend bij het grote publiek, en dus zagen we de Factory of the Future-award als een middel om de zichtbaarheid op te drijven. Bovendien zou dergelijke erkenning ook onze status binnen de groep te goede komen, zo verwachtten we, iets wat ook zou blijken. Het winnen van de award bevestigt Alstom Charleroi definitief als de wereldreferentie voor de gebieden waarin we actief zijn.“
Zeven transformaties
De eerste contacten tussen Alstom en Agoria werden gelegd door de voorganger van Pierre Meunier. Een eerste beoordeling leidde toen tot een stappenplan om te kunnen voldoen aan de eisen van de zeven transformaties van Factory of the Future.
“Op basis van dat stappenplan werden heel wat nieuwe systemen opgestart en behoorlijk wat verbeteringen in de praktijk uitgewerkt, om deze uiteindelijk ook voor te stellen aan de auditoren van Factory of the Future. Het hele traject tussen die eerste beoordeling en de certificering zou uiteindelijk ongeveer twee jaar in beslag nemen. Door de aard van de evaluatieprocedure vervullen de auditoren zowel de rol van rechter als die van adviseur. Zo kwamen ze met een reeks aanbevelingen op basis van zaken die ze bij andere bedrijven hadden gezien. Verscheidene van deze adviezen bleken erg waardevol, en besloten we dan ook aan te grijpen om de rest van ons actieplan uit te werken. En hoewel de uiteindelijke transformaties dan wel niet exact gestructureerd werden volgens de voorschriften beschreven door het Agence du Numérique (nvdr: AdN, de Waalse openbare dienst met een adviserende rol omtrent technologische innovaties en digitale toepassingen), werden al die punten toch gereflecteerd, en dat is waarschijnlijk ook de reden voor het positieve oordeel.”
Andere orientatie van Factory of the Future
Flexibel schakelen tussen kleine series
Ondanks het traject leken de beschreven transformaties op het eerste zicht misschien niet helemaal van toepassing op de situatie bij Alstom Charleroi, zo vertelt Samantha Esteban, Manufacturing Director en lid van de innovatiecel bij Alstom Belgium.
“De roadmap Factory of the Future is vandaag meer gericht op de industrialisatie van grote series, terwijl dit absoluut niet onze corebusiness is. We wisten echter aan te tonen dat het mogelijk is om het stappenplan aan te passen aan de manier waarop we werken en tegelijkertijd een hoog niveau van digitalisering te bereiken, waardoor we efficiënter kunnen werken. Dit bewijst dat de transformaties en een geavanceerde digitalisering ook perfect mogelijk zijn voor kleine series met vele productvariaties, door de nodige flexibiliteit aan de dag te leggen. Dit aanpassingsvermogen, een rechtstreeks gevolg van onze activiteit, is een van de sterke punten die de auditoren hebben genoteerd.“
Uitzondering in Wallonië
“Wat die flexibiliteit betreft, zijn we denk ik een uitzondering in Wallonië”, meent Pierre Meunier. “Gezien we via Agoria deel uitmaken van een groep van bedrijven die dergelijke industriële transformatie wenst toe te passen, hebben we al heel wat andere bedrijven kunnen ontmoeten. Binnen het Waalse netwerk, waartoe onze contactgroep vooralsnog beperkt blijft, hebben we tot dusver echter geen voorbeelden kunnen vinden van bedrijven met een vergelijkbare flexibiliteit. Gezien we vermoeden dat er in Vlaanderen wél ondernemingen zijn met een gelijkaardige aanpak, zouden we het wel weten te appreciëren mocht de contactgroep nog worden uitgebreid naar het hele land.”
integrated Engineering
Adaptatie van technologie
Opleiding vormt de kern van het bedrijf. Om die reden is er op de site ook een school ingericht waar een groot aantal opleidingen plaatsvinden: opleiding over de processen, de gereedschappen of de invloed van deze processen en gereedschappen op het dagelijkse werk. “Deze opleidingen laten ons toe om het personeel inzicht te laten verwerven in nieuwe technologieën, waardoor deze ook sneller zullen worden omarmd binnen alle geledingen van onze firma”, meent Esteban, “dus zowel bij de arbeiders, bedienden als bij de managers.”
Marguerite-plateaus
Een van de sterke punten die de auditoren hebben opgemerkt, zijn de multidisciplinaire teams zich in de directe omgeving van de productieketen bevinden. “Veelal gaat het om een klein team waarin we verschillende vakgebieden combineren die van toepassing kunnen zijn voor de uitvoering van een project. Het vormen van deze teams, ‘Marguerite-plateaus’ in het Alstom-vocabularium, is een manier om iedereen bij een project te betrekken. Want bij nieuwe technologieën gaat het niet noodzakelijk om het bedenken, maar ook om het aanpassen of vinden van nieuwe toepassingen voor productiemiddelen die elders al bestaan.“
Voorbeeld van nieuwe technologie
Een voorbeeld van de ontwikkeling van een nieuwe technologie is de interactieve ‘looming table’ voor het maken van kabelbomen. De tafel bestaat uit zes geconnecteerde schermen en een touchscreen, en kwam er ter vervanging van een vroeger systeem, waarbij de kabelbomen nog tot stand kwamen met behulp van een houten bord, spijkers en een papieren plan. Het nieuwe digitale en interactieve systeem – ontworpen én uitgewerkt in Charleroi – zorgt ervoor dat het samenstellen van vaak complexe kabelbomen een stuk eenvoudiger kan gebeuren dan voorheen.
Digital Factory
Factory of the Future is geen eindpunt
De erkenning als Factory of the Future is volgens Pierre Meunier het hoogtepunt van een hele resem werkzaamheden, verricht door een groot deel van het personeel voor wie de trofee dan ook een grote bron van trots vormt. “Maar de prijs is geen eindstation voor de veranderingen, wel integendeel”, klinkt het. “Want Alstom Charleroi zal ook in de toekomst blijven inzetten op digitaliseringsprojecten. Een mooi voorbeeld hiervan is het nieuwe treincontract voor M7-dubbeldeksrijtuigen voor de NMBS (een consortium met Bombardier).”
Networked Factory
M7-treincontract
Het M7-project is een groot contract met heel wat meer productie, zo klinkt het. “Met dit nieuwe project kunnen we de mogelijkheden van verschillende productiedigitaliseringsprogramma's samenbrengen: het proces, de productiemiddelen en de monitoring”, vertelt Esteban. “Het verbinden van deze elementen maakt het mogelijk alle data, beschikbaar in de productieketen, realtime te monitoren zodat het management zo dicht mogelijk bij de realiteit staat. Op de werkvloer zullen we blijven inzetten op de ontwikkeling van productiemiddelen om de capaciteitsverhoging bij te houden. Dergelijke projecten hebben ook positieve invloed op het niveau van het personeel, ook al zijn we door de omvang van het project actief op zoek naar tachtig nieuwe medewerkers van alle profielen om ons team te komen versterken.”

